sábado, 31 de diciembre de 2011

COÑAS MARIÑEIRAS – ANTONIO CAMPOS ROMAY

(Leer en castellano)
Coña coloquialmente tradúcese en chanza ou chacota. Tamén en molestia, amolo. O que sentía o Sr. Rajoy por asistir ao que comezando como Desfile da Vitoria terminou en Desfile das FFAA. Neste caso, (non no do desfile pese ao manifestado polo noso Presidente), o correcto,  é “coñazo”. Superlativo  que cabria non descartar poida molestar ás/os garantes con celo extremo da igualdade de xénero e  corrección política da linguaxe ao caso, ao poder asimilalo como unha afronta para a muller en orde a outra acepción castiza do térmo: parte externa do órgano xenital feminino. O de coña, non deixa de ser unha formula para solapar o usar o derivado do latín “cunnus”, cona. Que tomou carta de natureza ao ser incluído no Dicionario da RAE. grazas aos esforzos do censor falanxista, literato chegado a Nobel, Sr. Cela. O que non evita que nalgunhas repúblicas do Cono Sur, tómese como sinónimo de cona-“coño”- ao español pola súa inveterada afección a andar co tal na boca, devandito isto sen ánimo salaz senón descritivo. En canto ao de “mariñeiras” cabria atribuílo á ironía propia das xentes da mar feitas a burlar tan áspero elemento poñendo boa cara ao mal tempo.

Coñas mariñeira nestas datas son as empachantes festas onde o mercantil supera calquera outra consideración apremando os xa escuálidos petos. Algo que ata molesta ao inquilino da Basílica de San Pedro que ve como adelgaza a súa grea no espiritual. Facemos votos de bos desexos cara a quenes adoitan como moito espertarnos indiferenza con frases con menos valor que un billete de 7 euros, que só serven para engrosar a conta de resultados das mensaxerias telefónicas

Coña mariñeira é un presidente de goberno dirixíndose aos soldados a través da tecnoloxía audiovisual, cando o adecuado que  seria unha viaxe lóstrego a algunha posición militar no exterior para acompañar ás tropas alí destacadas. Co correspondente chaleco antibalas desde logo, non foren deixarnos orfos antes do bautizo. Ou que un personaxe da categoría de Vaclav Havel  concite na súa funeral a xefes de estado e de goberno mentres o flamante titular de Exteriores brilla pola súa ausencia deixando nun pío senatorial nosa representación.

Coña mariñeira é ese patriarca  que saúda as Pascuas nun escenario onde antes de mostrarnos á súa familia amputada de xenros por distintos motivos, substitúe a foto de fondo por unha entre un presidente entrante e outro sainte que parecen darlle menos quebradizos de cabeza. Apoloxistas de cámara píntannos ao representante polo terzo familiar da Zarzuela, como señor aberto e simpático. Patolóxico seria que vivindo a corpo de rei, nada máis propio, e con erario alleo, nin sequera isto fose. O súa salutación, vacua, superpoñíble en orde a lugares comúns e frases feitas ás anteriores fana perfectamente prescindible. Comparte cos demais mortais S.M. que a xustiza é igual para todos. Moitos súbditos de tal señor na súa inocencia crían que isto estaba fóra de toda dúbida. Pertencer a tal familia é para estar escachándose de risa polo gusto de haberse coñecido en tales cueiros no medio de tanto pasmado que segue considerándoa o Santo Grial das Españas. 

Coña mariñeira é ver á policía empregarse a fondo cos que se cebou a desventura do paro ou as miserias que depara a vida para ser arroxado das súas vivendas desafiuzados por uns cantos miles de euros mentres pimpantes como rosas os fuxidos, ladróns e especuladores, saqueadores da fiabilidade e os fondos de bancos e caixas circulan impunes cabalgando en millóns de euros que ninguén ousa reclamar. E que si por algún estraño alburo houbesen de concorrer ante un xuíz irían escoltados respetuosamente por esa mesma policía. 

Coña mariñeira é o mago de Oz levantado por seareiros moi caracterizados que non paraban de loar as súas habilidades financeiras para liquidar un tema tan turbio como o das Caixas e onde a intervención do Sr. Presidente da Xunta non foi a máis afortunada. ¡Holohop ¡ O mago alza o seu varal, desaparecen dúas caixas, hai un interregno patético e medio asoma un banco con máis problemas que os do Celta e Deportivo para o ascenso. As achegas previstas son apenas o 10% do prometido e o mago Paracelso devindo en Juan Tamarit, da chistera hoxe raída onde só hai coellos mixomatosicos, apenas mostra unha vontade suprema. Envolver amorosamente nos pregos da súa capa ao anterior todopoderoso xestor dunha das Caixas a quen  todos os dedos apuntan con notoria indignación.

Coña mariñeira é un país onde a coña é oficio. Mariñeiros son os que nadan contra corrente entre remoliños que os afogan pola dilapidación dos orzamentos en monstruosidades faraónicas sen obxecto estimable. Pola corrupción que máis encomia que imputa ao executor. Polo abuso permanente sobre dereitos salariales, conquistas sindicais, os mecanismos elementais para un estado sostible en solidariedade, sanidade, educación, servizos sociais…

Coña mariñeira é defender a bondade dunha lei electoral inxusta, capaz de escamotear millóns de votos a algunha formación política e facer cruelmente dispar o valor do escano segundo a formación á que se pertenza. Sisudos varóns bendín as súas grazas mentres a credibilidade do proceso electoral sofre seriamente e mercé a ela elector e elixible danse as costas ata ser ilustres descoñecidos.

Coñas mariñeira é chamarse demócratas e privar de grupo parlamentario a aqueles, que seguramente non sen razón non nos gustan, con tecnicismos legais mentres a outros se lle concede, con sentido común, pese a que con eses mesmos tecnicismos podería negárselle. ¿Estamos nunha democracia á carta como cando  en Arxelia  gañou o FIS?

Coña mariñeira é que dous séculos máis tarde siga en plena vixencia o epigrama que algúns atribúen a Hugo Foscolo, “en tempo das bárbaras nacións das cruces colgaban os ladróns e hoxe no século das luces do peito do ladrón colgan as cruces”…

viernes, 30 de diciembre de 2011

LA ACTUALIDAD Y LA REBELIÓN EN LA GRANJA DE ORWELL - ISIDORO GRACIA PLAZA

George Orwell, seudónimo de Eric Arthur Blair
El otro día un joven de la familia descubrió en mi biblioteca un ejemplar del libro de Orwell y un primer vistazo le impulsó a pedírmelo para su lectura. El hecho me hizo recordar su contenido y repentinamente las imágenes de los protagonistas de la obra de 1945 se superpusieron sobre hechos y personajes relevantes de estos años de crisis.

Efectivamente, en mi imaginación el honrado y trabajador caballo Bóxer se transfiguró en los muy honrados y confiados trabajadores que están siendo expoliados sin límite por la banca y demás granjeros, perdón especuladores dueños del mercado. Cierto es que en un principio la revolución expulsó al granjero titular Sr. Jones, papel que en la actualidad ha representado Lehman Brothers, pero como en el libro eso está quedando en una mera anécdota, para los sufridos explotados – gallinas y demás productores, que deben trabajar más horas por menos ración, desde la ignorancia de los consumidores – ovejas, que están pagando caro sus excesos anteriores y su actual falta de reacción.


Realmente todos y cada uno de los personajes del relato literario tienen correspondencia en alguien que ejerce su “rol” hoy en día, los cerdos del directorio pueden corresponderse fácilmente con la famosas agencias de calificación, siempre pidiendo más, siempre manipulando más, para llevar el beneficio a la mesa de sus socios (incluso las principales coinciden en ser tres), y usando los medios de comunicación, propiedad también de alguno de sus socios especuladores, para ir evolucionando los mensajes, igual que evolucionaban los mandamientos de la historia orwelliana.


Los gobiernos también ofrecen doble coincidencia, en este caso (y sin ánimo de ofender a nadie) con los perros criados desde cachorros en secreto, primero rechazan el ataque de los humanos, pero según va avanzando el proceso de explotación y asimilación del poder por los cerdos y sus aliados externos quedan convertidos en meros instrumentos que actúan al dictado de quien detenta el verdadero poder, véanse sino los últimos gobiernos impuestos, o las actuaciones “al dictado” la mayoría de los electos.


Hasta el burro Benjamín, intelectual de pro, pude verse reflejado en múltiples tertulianos y las prédicas del cuervo Moses en las de las religiones varias, que hoy predican el sacrificio de las mayorías como única vía de salida a la crisis, so pretexto de lo que se ha perdido es el referente moral del esfuerzo individual.

miércoles, 28 de diciembre de 2011

VACLAV HAVEL, A REVOLUCIÓN DE VELUDO

Vaclav Havel
(Leer en castellano)
A vida de Vaclav Havel parece unha obra de arte, dixo fai uns anos Milán Kundera. Havle dicía de si mesmo  “Non son un anxo nin tampouco Deus e non teño capacidades sobrehumanas, nin o poder de Heráclito. Non cambiarei a esta nación… Simplemente estou disposto a servirlle o tempo que poida”. Remata as súas reflexións dicindo “Nós non somos os que eliximos a política, a política elixiunos a nós. E o que facemos, facémolo para chegar a unha orde que nos evite ter que dedicarnos á política”. Con esta cita recollía o pensamento do seu amigo o xornalista e activista polaco Adam Michnik.

 Con todo, Havel dedicou os seus dons individuais a servir non só ao seu país, senón a toda a Europa postcomunista, aínda que para iso debese de renunciar a unha certa inxenuidade das súas ideas orixinais. As súas actitudes e comportamentos exerceron unha poderosa fascinación sobre a súa persoa, un presidente que na súa nova función negouse a cambiar os seus costumes ou os seus amigos. Pero si fose só iso, o “efecto Havel” desvaneceriase a pouco de 1990, cando Bush, o Dalai Lama, Margaret Thatcher, os Rolling Stones, o Papa e Mitterrand visitáronlle sucesivamente en Praga. Pero non se desvaneceu. O legado de Vaclav Havel foi converterse na garantía de que esta parte do mundo merece que a tomen en serio e de que ademáis merece axuda. Así o subliñou nas súas exequias  Madeleine Albright engadindo, “Para os estadounidenses, Vaclav Havel era a proba de que os pobos de Europa Central querían pertencer a Occidente".

Convertido nun símbolo da loita polas liberdades, pasou cinco anos na cadea.. Cando as reformas de Mijail Gorbachov na URSS debilitaron a posición comunista en Checoslovaquia, Havel participou na fundación do Foro Cívico que aglutinou a maior parte da oposición (1989). Encabezou a chamada “Revolución de Veludo”, que, apoiada por unha gran movilización popular, conseguiu o desmantelamento da ditadura sen derramamento de sangue e instaurou en Checoslovaquia un réxime democrático, presidido  polo propio Havel.


En 1997 Havel tras haberse sometido a unha complicada operación de pulmón, e nun ambiente cada vez máis complicado no país, a República Checa chegaba ao fin do seu “milagre económico” así como ao fin dunha era á que asociabaselle simbólicamente, volveu aceptar o reto e no seu último mandato o país entrou na OTAN e na UE pola porta principal.


Sempre fixo exactamente o que pensou que era o correcto. Falaba constantemente de aspectos que non eran precisamente agradables de escoitar, sobre todo logo de estar anos escoitándoos unha e outra vez: a ética, a conciencia, a responsabilidade, pero tamén o racismo e a corrupción, cuxos perigos recoñeceu rapidamente a principios dos anos noventa. E fíxoo sendo plenamente consciente do risco de que a xente medise as súas palabras segundo as súas propias experiencias e o que el mesmo faría. Ao parecer, un enfrontamento entre a autoridade moral e a política no mundo real non pode acabar sen un certo desencanto.

Entre as súas luces e  sombras  estaba a súa xigantesca estatura moral á hora de diseccionar a brutalidade e os erros do sistema comunista. Pola contra a súa grandeza diminuía notoriamente cando observaba as contradicións e males de Occidente. Ante os excesos, abusos ou inxustizas perpetrados no mundo capitalista adoitaba mostrarse xordo e excesivamente comprensivo.  Violaba con iso o valor elemental dun intelectual da súa dimensión. A capacidade de enxuiciar sen caer no infantilismo de considerar que o inimigo do noso inimigo é por iso forzosamente  amigo noso. Ninguén, e menos un gran intelectual, pode caer en desculpar as vilezas dos que considera afines coa escusa  de que todo vale para vencer ao suposto inimigo, indigno e malévolo por cometer iguais vilezas. Pero isto non resta a brillantez e dignidade deste intelectual e político checo, último presidente da República Checoslovaca e primeiro da República Checa.

Hai unha figura en Havel,  que Jana Machalická, define  como “o último dramaturgo verdadeiramente internacional que habemos ter nos últimos sesenta anos” A crítica literaria de “Lidové  noviny” rememora como na década dos setenta os comunistas fixeron todo o posible para “borrar do mapa” a Havel como dramaturgo, algo que foi en balde... Cando a finais dos 80, as súas obras, “Festa no xardín” (1963), “Audiencia” (1975), “A inauguración” (1975), e “Longo desolato” (1984), empezaron tímidamente a representarse nos teatros, e non só en apartamentos-teatro clandestinos, “foi o sinal de que o réxime estaba nas últimas”, apunta Jana Machalická. E cando este caeu, todos os teatros querían ter a Havel en cartel.  “O seu estilo é inimitable, e aínda así sempre diferente, irritante e cheo de misticismos”, describe a crítica. A través do emprego dunha “poética especial que vincula o grotesco co teatro do absurdo, as obras de Havel chegan ao fondo dos temas que trata”... A filosofía de Havel”, con todo, “non pode entenderse sen a conciencia da súa obra dramática”. A súa última peza, a que quería titular “Sanatorio”, está inacabada.


Havel conseguiu retratar mediante as súas obras de teatro e os seus ensaios a inhumanidade e o absurdo do chamado comunismo real. Faino cunha lucidez, non exenta de ironía. A súa clarividencia ante as consecuencias da alienación sen límites que causa un réxime totalitario retrata con ambiente asfixiante os dilemas morais que atopa un home, un disidente, cando debe afrontar a disxuntiva entre unha vida fácil fabricada mediante a renuncia á verdade ou ben a persecución ou ata o cárcere que conleva seguir enfrontándose ao poder.

Havel, nacido en Praga en 1936  estudou Teatro na Academia de Artes de Praga e seguiu unha brillante carreira como dramaturgo, na que destacan obras como Festa no xardín (1963), O comunicado (1965), Dificultade de concentración (1968), Audiencia (1975), Inauguración (1977), Protesta (1979), Longo desolato (1985) ou A tentación (1986). En todas elas critica o absurdo da sociedade actual.

A política oficial faríalle asumir compromisos. Pero nunca contra a verdade. E ata o final, xa retirado na súa casa de Hradecek, lonxe de Praga, mantívose firme na súa esixencia moral contra todas as ditaduras, contra todas as violacións dos dereitos humanos. E contra o peor inimigo moral que para el era a indolencia, a indiferenza ante a inxustiza e o atropelo polo poder. «O que se acomoda coa inxustiza ou é indiferente ante a opresión é tan responsable como o que a comete».


Havel, un importante referente moral de nosa era. Foille outorgado o Premio Carlomagno en 1991. O 1994 recibiu a Medalla da Liberdade concedida polo goberno de EEUU e en 1997 o Premio Príncipe de Asturias de Comunicación e Humanidades.

lunes, 26 de diciembre de 2011

"I LIKE EUROPA" - MIGUEL MARTÍNEZ LOSADA

El amianto es un demostrado agente cancerígeno que tiene prohibida su comercialización (fabricación y consumo) en la UE. En el año 2010 fueron usados en le mundo mas de dos millones de toneladas de amianto y los países con mayor consumo fueron, por este orden, China, India, Rusia, Brasil, Indonesia y Tailandia. Paralelamente los mayores productores de amianto son Rusia, China, Brasil, Kazakhastán y Canadá.

En la Cumbre de Durban asistimos a la actitud opositora de EEUU, China e India al desenvolvimiento del Protocolo de Kioto sobre el cambio climático,   que debemos recordar  tiene por objetivo reducir las emisiones de seis gases de efecto invernadero que causan el calentamiento global del planeta.  Europa es el principal, y casi único,  impulsor

Greenpeace presentó recientemente, un estudio que vincula la contaminación en muchos ríos de China con la actividad de empresas proveedoras de grandes industrias multinacionales del sector textil.  El estudio, bajó el título de "Dirty laundry" ("Trapos sucios"), analizó aguas residuales junto a dos fábricas abastecedoras de importantes marcas) y encontró altos niveles de nonilfenol y de PFC, sustancias prohibidas en la Unión Europea y que pueden producir cambios hormonales en seres vivos, por lo que -según el estudio- alteran el sexo de los peces y pueden reducir el esperma en los hombres.

El estudio de Greenpeace señala que las fábricas denunciadas en el estudio podrían no ser casos aislados, y advierte de que las dos fábricas denunciadas tienen relaciones comerciales con firmas como Adidas, Calvin Klein, Converse, H&M, Lacoste, Li Ning, Cortefiel o Puma.

Durante la Conferencia de las Naciones Unidas sobre el Medio Ambiente y el Desarrollo (CNUMAD) que se celebró en 1992, se aprobó el mandato internacional para  disponerse de un sistema de clasificación y etiquetado armonizado mundialmente, que contenga fichas de datos sobre la seguridad de distintos productos químicos y símbolos de fácil comprensión. En el 2011 solo la UE tiene cumplido este mandato; mientras que EEUU, Canadá, Japón y algún otro estado avanza hacia su cumplimiento pero ningún país de los llamados emergentes ha dado pasos en ese sentido

Por otra parte la situación mundial en cuanto a cumplimiento de  Derechos humanos en el mundo dista mucho de ser aceptable. Los países europeos encabezan los rankings de defensa de los derechos humanos

El reconocimiento y respeto real de los derechos humanos  es una asignatura pendiente en China. La pena de cárcel que cumple actualmente el premio Nóbel de la Paz, Liu Xiaobo por la publicación de la Carta '08, en la que se reclamaban derechos democráticos, es un ejemplo de la situación en que se encuentran miles de activistas de derechos humanos en el país.
Actualmente la pena de muerte ha sido abolida en  todos los países del continente europeo (salvo Bielorusia) y la mayoría de los países latinoamericanos y los correspondientes a Oceanía ; mientras que en los EEUU y  paises del Caribe sigue existiendo y también está permitida en democracias asiáticas como Japón y la India . En países africanos y asiáticos paises de religión islámica mantienen en vigor la pena de muerte, con la sharia o sin ella, De todos los países árabes, sólo Djibuti ha abolido la pena capital
El concepto “Estado del Bienestar” surge y se desarrolla en Europa, donde el nivel de salud, educación y protección social todavía alcanzan niveles únicos en el mundo pese al neoliberalismo galopante. Sin referirnos al permanente debate social al respecto en EEUU me temo que en muchos países del planeta el concepto no existe.

Llegados a este punto mi conclusión es “I Like Europa”.

Por supuesto que se han cometido muchos errores en Europa, en su historia y especialmente en la construcción de la UE; el Euro sin unión económica,  la unión económica sin unión política y sin unión social, grave deficit democrático en sus instituciones…; pero no me gustaría que el futuro fuera menos Europa sino, por el contrario más Europa, de 27 o de 21.

domingo, 25 de diciembre de 2011

LA NAVIDAD RUSA HACE 20 AÑOS - E. KOSTKA FERNÁNDEZ

Mijaíl Gorbachov
El 25 de diciembre de 1991, Gorbachov se rindió a lo inevitable y renunció como presidente de la URSS, declarando el modelo de estado federal disuelto. Transfirió los poderes, que pasaron desde entonces a Borís Yeltsin, el Presidente de Rusia. El día siguiente, el Soviet Supremo de la URSS, el cuerpo gubernamental más alto de la Unión Soviética, reconoció el desplome de la Unión Soviética y se disolvió, acto que se reconoce generalmente como el final de la Unión Soviética como Estado.

Fue el desencadenante de dos fenómenos que caracterizaron la década de los años ochenta: el desmoronamiento cada vez más evidente de las estructuras económicas y políticas de la Unión Soviética, y las tentativas de un conjunto fragmentario de reformas para invertir ese proceso. Después de la sucesión rápida de Yuri Andrópov y Konstantín Chernenko, figuras de transición con raíces profundas en la tradición Brezhnevita, Mijaíl Gorbachov fue designado líder de la URSS y comenzó a aplicar profundos cambios en la economía y en el partido, conocidos como Perestroika y Glásnost.

A finales de los años 1980, las repúblicas que componían la Unión Soviética comenzaron legalmente un movimiento hacia una declaración de soberanía sobre sus territorios, basándose en el Artículo 72 de la Constitución de la URSS, que promulgaba que cualquier República componente era libre de separarse. El 7 de abril de 1990 fue aprobada una Ley por la cual una República podía separarse, si más de dos terceras partes de los ciudadanos de la República votaban a favor de ello en referéndum. Muchas repúblicas, a lo largo de 1990, iniciaron un proceso de elecciones para elegir sus legislaturas nacionales e iniciaron nuevos procesos legislativos. Con frecuencia el resultado de estos procesos contradecía las leyes de la Unión en lo que fue conocida como "La Guerra de Leyes". En 1989, la República Socialista Federativa Soviética de Rusia, que era entonces la República más grande, con cerca de la mitad de la población, convocó una nueva elección para elegir el Congreso de Diputados del Pueblo y Borís Yeltsin fue elegido Presidente. El 12 de junio de 1990, el Congreso declaró la soberanía de Rusia sobre su territorio y se apresuró a hacer leyes que sustituían viejas normas de la URSS. El período de la incertidumbre legal continuó a la largo de 1991, cuando las repúblicas se convirtieron lentamente en la práctica en independientes.


El 17 de marzo de 1991 se celebró un referéndum para decidir el futuro de la URSS y la mayoría de la población votó a favor de la conservación de la Unión, concretamente nueve de las quince repúblicas. El referéndum dio a Gorbachov un respiro provisional, y, en el verano de 1991, el Nuevo Tratado de la Unión fue acordado para ocho repúblicas que convirtieron la Unión Soviética en una federación mucho más flexible. La firma del tratado, sin embargo, fue interrumpida por el golpe de estado de agosto, dirigido contra Gorbachov por miembros marxistas extremistas del Gobierno, que intentó invertir las reformas y reafirmar el control central del Gobierno sobre las repúblicas. Tras el fracasado golpe BorisYeltsin se encumbró como un héroe, mientras el poder de Gorbachov se fue diluyendo. El equilibrio político se inclinó de forma significativa hacia las nuevas repúblicas soberanas. En agosto de 1991, Letonia y Estonia declararon la restauración de la independencia plena, siguiendo el ejemplo de Lituania en 1990, mientras las otras 12 repúblicas continuaban discutiendo de nuevo los modelos de una Unión cada vez más débil.

El 8 de diciembre de 1991, los presidentes de Rusia, Ucrania y Bielorrusia firmaron el Tratado de Belovesh que declaró la Unión Soviética disuelta y se estableció la Comunidad de Estados Independientes (CEI). Como quedaban dudas sobre la autoridad del Tratado de Belovesh para disolver la Unión, el 21 de diciembre de 1991, los representantes de todas las repúblicas soviéticas excepto Georgia, firmaron el Protocolo de Alma-Ata, que confirmó el desmembramiento y la extinción de la URSS, y volvió a plantear el establecimiento de la CEI. El 25 de diciembre de 1991, Gorbachov presentaba su dimisión como presidente de la URSS, declarando el estado federal disuelto el día de Navidad.

sábado, 24 de diciembre de 2011

NOITE DE PAZ - EVARISTO DÍAZ CASTRO

Ter que facer unha redacción de unhas  duascentas cincuenta palabras ou casi é respostar as conciencias mais  alumeadas do Planeta que ó millor invento, o que xamais nada nin naide conqueriú é algo que un meniño cativo, probe e monosílabo,  nos recorda en cada  Nadal : Paz -, na Terra (a os homes e mulleres de boa vontade)…

Hay entre nos quen  acorda os “25 anos de Paz” do Caudillo...

¡Claro que a paz e algo moi discutido, polo que vexo...! O xuiz Garzón está a ser xulgado por tentar entender  da “paz dos cementerios e das fosas comuns...”. ¿O millor é que os mortos e as suas familias non teñen dereito?...¿Por iso xulgan ao Xuiz ?
 
A cotío se pon de manifesto que o dictador sempre é un “queridisimo cidadan”. Por exemplo, en Corea do Norte. Agora descansa, en paz, en furna de cristal transparente como o seu réxime e en paz descansan, -os mortos nin van ni fan as guerras-, os inocentes ou os mandados inxustamente a se inmolar por intereses que non eran de eles...

Falábamos fai pouco, das crisis...A crise permanente é a ameaza que tamén teimudamente temos enriba de nós. Os escudos antimisís -agora España...- voltan a seren activados, nos protexen non sabemos moi ben de qué. Ou de quen. Persoalmente gostaría mais de unha ducia de galiñas que me deran ovos, de comer...pero, en fin, un so é un inope que non entende de, nin atende a, tecnoloxias militares- das que so morren civis- xeralmente, e por exemplo na marabillosa “democratización” do Irak, ou da Libia, ou do Exipto, ou da Siria, etc...
 
Cando ollamos o xornal e decatámonos que, dende a  nosa infancia non houbo un día, un só dia si cadra,  en Paz, chegamos a conclusión que a Humanidade está por facer e a Cultura ainda está por vir.
Endexamais acordo un día sin comportamentos violentos entre os pobos da Terra.

 
Mergullandonos na profundidade do siglo XX:  A ese marabilloso século da tecnología de vangarda –cirurxia cardíaca, astronáutica, informática de consumo, telefonía,  inxenería xenética, ¡lavalouzas!, etc,  temos que apuntarlle tamen a dubidosa honra de ser a centuria mais arrepiante da humanidade. Somente xuntando a Primeira e A II Guerra Mundial e a postguerra, 25 millons de persoas mortas. Si nesa fogueira bélica botamos as mortes feitas na  revolución bolchevique ou maoista, as guerras de liberación africanas dos años 50 a 70, (Marrocos, Arxelia, Biafra, Angola, Congo, Uganda, Nixeria, Mozambique e Sierra Leona, por exemplo) , as guerras civiles  de España, Balcanes e Turquía , as Guerras  de Corea, Vietnam e do Golfo, sin sumaren as de Cuba,  Malvinas, Granada, Guatemala, Nicaragua e o resto de nacions con conflictividade etnica (Sudáfrica, Camboia, Pakistán, India, Chechenia…Iran) ou fronteiriza (Israel, Siria, Libia, China,  etc,) a mortífera conta  non baixa de trescentos millons de persoas mortas. Sen esquecer, por suposta de alguns, a inesquencible atrocidade nazi contra os xudeos -6 millons!, do Holocausto, cumio por desgracia non irrepetible, en vergoñenta expresión da irracionalidade human cando se deixa tentar polos demos do exclusivismo e narcisismo sociopolítico...

Será verdade, logo aquello de que “si vis pacem para bellum”.

¿por eso Rusia acaba de activar medidas antiescudo, e ante o novo Teniente Xeral Queridisimo Fillo de North Korea, os exércitos “locais” se poñen en alerta militar?

 
¿Por eso mismo, cando o inmundo Goebbels, ministro da Propaganda do III Reich escoitaba a palabra  “Cultura” botaba man da pistola?

¿Non foi don Alberto o que dicia que “si os homes fan a terceira guerra mundial a cuarta a farán con pedras?

Certamente é un xeito inorante, férido e escuro de chamarlle  progreso ao “progreso”.¡ Falemos da PAZ, non do descanso eterno...!

O millor invento, o da paz, esta por vir e a cotian botamos e voltamos as mans  cara o ceo, ese ceo que non vai chegar e que , hoxe por hoxe está cheo de máquinas vixiantes porque somos humans e “non vaia ser que…” nos caia algo, de súpeto na cabeza e nos pete e dé a gana de vivir… en paz.

Namentras, sin cuco,  o sinistro Reloxio do Xuizo Final dá as seis para a meianoite eterna ca científica firma do ¿Clube Atómico? Tic, Tac...

Por certo ¿cando entregan as armas  os da ETA?

En canto as palabras, suprima vostede os refugallos…, ¡e por que hoxe é,  noite boa, reciba unha forte aperta, querido Irman!

A Coruña, 24 de Nadal  do Dous Mil Once. 

viernes, 23 de diciembre de 2011

EN ESPAÑA SOBRAN FUNCIONARIOS - ISIDORO GRACIA PLAZA

Se adjudica al ministro de propaganda nazi la frase: “una mentira repetida mil veces se convierte en una verdad”. Pues bien todos los días y por todos los medios se nos está repitiendo que en España sobran funcionarios, englobando en  “funcionarios” a todos los trabajadores públicos, los datos reales indican justo lo contrario, lo que no es óbice para que se siga repitiendo.

Tomando como fuente los datos de la OIT (Organización Internacional del Trabajo) y los informes oficiales de la UE (Unión Europea) tenemos que España tiene un funcionario por cada 19 habitantes; Alemania igual (1/19); estamos por debajo de Italia (1/18); Francia y Bélgica (1/12); Finlandia, Letonia y Malta (1/9); muy lejos de Suecia (1/8),  que encabeza la clasificación. También cuentan con más funcionarios por habitante Portugal, Holanda y otros. Si las cifras las ponemos en relación con la población activa los resultados son similares, España el 12,5%, la media europea el 16%, en Dinamarca se llega al 28%.

Por otra parte, los que insisten en pedir menos servidores públicos lo hacen ignorando, u ocultando, conscientemente, cifras básicas. Según la Encuesta de Población Activa (EPA de enero 2010), de los 2,6 millones de trabajadores públicos más de 1,1 M. trabajan en la educación y sanidad, que en España son públicas y de cobertura universal (100.000 más trabajan en universidades). Si sumamos las fuerzas y cuerpos de seguridad (300.000 incluidos los autonómicos), y otros servicios indispensables como Justicia, Hacienda y Seguridad Social (otros 100.000), lo cierto es que las posibilidades de recorte de plantilla se reducen bastante. Hay que recordar que en 2010 y 2011 solo se ha sustituido uno de cada 10 de los que se jubilaron y el nuevo gobierno del Estado anuncia la congelación de convocatorias.

También conviene recordar que el reparto es: el 25% trabaja en la administración local, el 52% en autonomías, el 22% en la administración central y que un tercio de ellos tienen contratos precarios con sueldos mileuristas.

Cierto es que siempre se podrán recortar conserjes en la Diputación de Orense y algún cargo de los de confianza en las autonomías, pero no es menos cierto que faltan médicos en la sanidad, profesores en la enseñanza, guardias civiles y policías en la seguridad, y muchos profesionales para la asistencia social, cientos de miles en el tema dependencia y residencias, que deberían ser trabajadores públicos. Por todo ello, y aunque haya que subir la presión fiscal (por ejemplo hasta cerca de la media de la UE) yo soy partidario de que haya más trabajadores públicos.

NO CENTENARIO DA MORTE DE JOAQUÍN COSTA MARTÍNEZ

Joaquín Costa Martínez
“Despensa, Escola e sete chaves ao sepulcro do Cid”  

Neste ano cúmprese o centenario do falecemento en Graus provincia de Huesca, á idade de 65 anos do xurista, erudito, historiador e ensaísta , D. Joaquín Costa, o último e quizais máis importante elemento de referencia no pensamento rexeneracionista español. Doutor en Dereito e Filosofía e Letras, exerceu profesionalmente como notario, letrado de Facenda e durante un tempo a docencia. Tamén foi profesor da Institución Libre de Ensino.

Nos seus ensaios sobre a realidade española mostrouse como un intelectual critico  ligado ao krausismo. A perda das últimas colonias sumiu a España nunha profunda crise agravada por unha situación económica que tiña sumido ao país na maior pobreza á que non era allea os enormes gastos militares. Neste contexto, xurdiron voces de moi variado significado que reclamaban unha rexeneración  sendo a de Costa unha das máis críticas. Postulou a recuperación da economía e da sociedade agrarias a partir das tradicións españolas (Colectivismo agrario en España, 1898) e dunha política de fomento (Política hidráulica, 1911), como base para a reconstrución do país e a súa inserción entre as potencias europeas (Reconstrución e europeización de España, 1900).

De conviccións republicanas, fracasou no seu primeiro intento por facerse elixir deputado, acentuando desde entón a crítica ao dominio dos caciques no medio rural, que corrompía as eleccións e terxiversaba o sentido do sistema parlamentario (Oligarquía e caciquismo como a forma actual de goberno de España, 1901-02). Consciente de que os vicios caciquis eran comúns a todos os partidos do réxime da I Restauración, canalizou a súa actividade política a través de organizacións do tipo da Asemblea de Cámaras de Comercio e posteriormente a Unión Nacional. Ante a pouca eficacia destes mecanismos Costa abandono o proxecto en 1903 presentándose ás eleccións nas candidaturas de Unión Republicana pola que obtivo un escano que non chegou a ocupar polo seu  estado de saúde.

 O fracaso da U.N. que lle afectou fondamente, asociouno á situación española, e á propia monarquía en “Quen deben gobernar despois da catástrofe, Reconstitución e europeización de España”, apoiada nunha espectacular enquisa, documentada denuncia da corrupción que corroía o sistema canovista, realizada desde o Ateneo de Madrid, con colaboración de personalidades como Pardo Bazan e Unamuno. Unha vez coñecida Costa foi afastado de todos os estamentos políticos do sistema.

As súas críticas ao réxime oligárquico da I Restauración, a que culpa do atraso nacional, expresaba a frustración das clases medias españolas ante a pobreza do país e a da incapacidade para dotarse dun sistema político moderno. Invoca para solucionalo a actuación persoal dun “cirurxián de ferro” capaz de desmontar  o caciquismo. Anticipa con iso  a solución autoritaria que chegaría coa ditadura de Primo de Rivera. O que motiva que relaciónese a Costa coas orixes do pensamento fascista.

Costa como resumo definitivo da enquisa (1902) elabora un programa de “ENUNCIADOS PRÁCTICOS”, case o seu testamento político, nos que mestura  grandes horizontes e algunhas preocupacións menores, case de carácter localista:

1. Cambio radical na aplicación e dirección dos recursos e enerxías nacionais (orzamento envorcado en educación, colonización interior, obras hidráulicas, repoboación forestal, investigación científica, etc.),“en suma, desafricanización e europeización de España”.
2.  Reforma da educación en todos os seus graos, refacendo e refundindo ao español no molde europeo. O plan é moi detallado e nel obsérvase o sinal de D. Francisco Giner dos Ríos.
3.  Abaratamento rápido do pan e da carne (aumentando a produtividade e favorecendo     o creto agrícola).
4.   Un sistema de novo comercio. 
5.   Melloramento dos camiños de ferradura.
6. Subministración de terra cultivable, con calidade de posesión perpetua e de inalienable, aos que a traballan e non a teñen propia.  Para iso propón derrogar as leis desamortizadoras relativas aos concellos, autorizando aos Concellos para adquirir novas terras, creando hortos comunais... Onde isto non baste, expropiación e arrendamento de terras....
7.   Lexislación social (contrato de traballo, seguro social, caixas de retiro).
8.  Sanear e europeizar nosa moeda, mediante a europeización da agricultura, da minería e do comercio, da educación nacional, da administración pública e da política, así xeral como financeira, que repoña a confianza de Europa en nós.
9.   Creación dun poder xudicial digno da súa función.
10.  Autogoberno local: municipalización de servizos públicos e de certas industrias ou comercios (tranvías, teléfonos, iluminación, baños, lavadoiros, forza motriz, tafonas, carnicerías, xeo, etc.).
11. Renovación do liberalismo abstracto e legalista imperante, que mirou non máis a crear e garantir as liberdades públicas co instrumento ilusorio da Gaceta. Substituílo por un neoliberalismo orgánico, ético e substantivo, que atenda a crear e alianzar ditas liberdades con actos persoais dos gobernantes principalmente, dirixidos a reprimir con man de ferro e sen tregua a caciques e oligarcas.

 Un apuntamento de  “A terra e a cuestión social”

“Despois de medio século de pronunciamentos, manifestos, revolucións,  cambios de réxime e de dinastía, proclamación de Constitucións  temos o que se pedía, constitución liberal,  sufraxio universal, dereitos individuais e, con todo, seguimos o mesmo que estabamos: o pobo xeme na mesma servidume que antes, o súa mísera sorte non cambiou no máis mínimo.

E sabedes por que?  Porque esa liberdade non se coidaron máis que de escribila na "Gaceta",  porque non se coidaron de afianzala dándolle corpo e raíz no cerebro e no estómago, promovendo unha transformación fonda da agricultura, que faga producir dobre que ao presente e diminúa o prezo das subsistencias, e, mediante a difusión da propiedade territorial, elevando aos braceiros á condición de terratenentes.  Non viron que a liberdade sen garavanzos non é liberdade. Non viron que por encima de todas as Constitucións e de todos os dereitos individuais o que ten a chave do estómago ten a chave da conciencia, e, por tanto que o que ten o estómago dependente de alleas despensas non pode ir onde quere, non pode facer o que quere, non pode pensar como quere, non pode o día das eleccións votar a quen quere; non reflexionaron que o que non sabe é como o que non ve, e que o que non ve ten que ir conducido por Lazarillo onde o Lazarillo quere levarlle, que raras veces é onde ao cego convenlle, que case sempre é onde convenlle ao lazarillo,  a revolución non puido render froito algún, quedou estéril”.

miércoles, 21 de diciembre de 2011

CENTENARIO DO NACEMENTO DE ALVARO CUNQUEIRO

Álvaro Cunqueiro Mora
Non cemiterio antigo do seu Mondoñedo natal  como epitafio na súa tomba fica escrito “Eiqui xaz alguén, que coa súa obra, fixo que Galicia durase mil primaveras máis”. Tamén hai outra que di: “Loubado aceno a Deus que me permitiu facerme home neste grande reino que chamamos Galicia”.

Nado en Mondoñedo en 1911, foi un escritor prolífico cúa obra literaria  abrangue  o xornalismo, a narrativa, a poesía, o teatro e mesmo traballos importantes de tradución.  A súa pluma foi habitual en xornais coma o Faro de Vigo, que dirixiu, La Voz de Galicia, El Progreso e La Región entre outros. Recibe no ano 1959 o Premio Nacional da Crítica pola obra “As crónicas do sochantre”.  Acadou o Premio Nadal no ano l968 coa novela “Un home que se parecía a Orestes”. A súa poesía recollida en  “Herba aquí ou acolá” recibiu o premio Frol da Auga en 1979 ano en que tamén foi galardoado co Premio da Critica da Narrativa Galega pola súa obra “Os outros feirantes”. Entre os seus recoñecementos obtivo como xornalista, o premio “Conde de Godó”.

Foi membro da Real Academia Galega onde ingresa no ano 1961 pronunciando un  fermoso  discurso, “Tesouros novos e vellos”  que converteuse nunha peza clásica da literatura galega  contemporánea. No ano 1991, Cunqueiro foi recoñecido polo mundo cultural adicándolle o Dia dás Letras Galegas.

Durante os seus tempos compostelanos foi asiduo dos faladoiros do Café Español onde cultivou a amizade de intelectuais coma Domingo Garcia Sabell, Carlos Maside, Ricardo Carballo Calero, Torrente Ballester; Fernandez del Riego ou Xosé Eiroa.

Membro do Partido Galeguista dende os seus inicios, nembragantes  entre os anos 1937 e 1944 colabora co franquismo. En 1944 rompe coa Falanxe nun escuro incidente que provoca retireselle o carné de xornalista. A intervención de Fernández del  Riego e fundamental para que poida retomar a súas colaboración na prensa escrita a partires do ano 1946.

Segundo subliña  o profesor Henrique Monteagudo, filólogo e Secretario do Consello da Cultura Galega, coordinador do Ano Cunqueiro,  simposio celebrado en 2010 entre  Santiago, Vigo e a Coruña, foi recuperado para a literatura galega convidado por Paco del Riego e Piñeiro. “Merlín e familia” foi a primeira novela en galego publicada na ditadura", sinala Monteagudo dun autor que antes da Guerra Civil era "galeguista radical" para despois adherirse ao franquismo “sen sabermos ata que punto foi convencido ou forzado polas circunstancias ou polo oportunismo”.

Suso de Touro relata, “Cunqueiro tivo dúas duras e amargas leccións que lle partiron a vida. O golpe e a guerra foron a primeira lección: os límites da realidade, o peso grave da historia. Aquela machada decapitou á súa xerazón. Morreron ou fuxiron exiliados os indios, e Álvaro para sobrevivir fíxose vaqueiro. Para aprender esa dura lección tivo que perder algo, non sabemos o que, nese tránsito, nesa reviravolta da identidade. Sabemos que no ano 1938 xa é un vaqueiro, gasta camisa azul fascista, correaxes e bota alta. Por eses anos escribe en castelán “Historia del caballero Rafael”, coñece aos seus novos camaradas da Falanxe cultural, os cataláns que fundan a revista Destino”. Ese grupo evolucionará na posguerra ao culturalismo catalán e o editor Josep Vergés editará a Cunqueiro na Editorial Destino.

Preguntase Suso de Touro, ¿Como puido facer para integrarse nos intelectuais falanxistas que cantaban á guerra? ¿Como non había pensar nos seus compañeiros asasinados? So é explicábel nun rapaz desvalido que precisa acubillo nunha irmandade intelectual, e que a encontra nesa xeración de camaradas bébedos de historia e de fascismo: Laín, Ridruejo, Tovar, Manuel Machado, Luís Rosales, Eugenio Montes, Pemán, Torrente Ballester, Leopoldo Panero, Eugenio D'Ors, Martín de Riquer...

De Cunqueiro diría o acedo Paco Umbral , “Álvaro Cunqueiro é inagotable de ler e o que hoxe lle dá máis sentido a súa prosa é un humorismo tácito, unha graza oculta de romano ilustre que se retira á súa quinta con máis libros que coellos.  Asinou Cunqueiro ou Conqueiro, segundo os ventos políticos. Era cardeal cismático de Mondoñedo, era director de xornais, era un gran prosista en castelán e en galego, grande, gordo, cordialísimo, facundo e recatado,  dicidor e recolecto, artista. Nunca quixo saír dos seus círculos concéntricos de prosa e verso, de pobo e vila, de modo que viña a Madrid como un pai remoto das letras, como un xenio raro, e o seu libro máis famoso é “Crónicas do sochantre”, onde a prosa lírica e imaginativa chega a perigosos perfís de inverosimilitude e graza.

Cunqueiro, o home das mil e unha facianas, tantas veces posto como exemplo e modelo de escritor bilingüe, chega a afirmar que  non cre no bilingüismo: “Eu son un escritor galego, eu son un home que pensa en galego e non creo no bilingüismo: eu sosteño que hai sempre unha lingua de fondo e a miña lingua de fondo é o galego. Que eu teña máis ou menos facilidade para expresarme noutra lingua e que esta lingua sexa o castelán, esta é outra cuestión. Naturalmente un escritor que pretenda vivir da pluma non pode facelo  se escríbese soamente na lingua galega”.

En 1980, foi investido Doutor Honoris Causa pola Universidade de Santiago de Compostela. Un ano despois, na cidade de Vigo morreria este mixturador de maxia e mística, ourive do idioma, un dos grandes da lingua galega e tamen da castelan que tras de se deixou unha extensa obra florecida nos mais recónditos saberes e plena de erudición.

martes, 20 de diciembre de 2011

X LEXISLATURA - ANTONIO CAMPOS ROMAY

É tolemia manifesta dicíanos o poeta satírico romano Juvenal alá polo ano 100, “vivir precariamente para poder morrer rico”. En sentido contrario é a recomendación que hoxe fáisenos de xeito cotían.. Esta reflexión conduciríanos directamente ás cavilacións de Seneca cando afirmaba que “a vida é moi perigosa”. “Non polas persoas que fan o mal. Senón polas que sentan a ver o que pasa”. Isto é algo moi propio dos que se confesan apolíticos e que deixan na súa desidia acomodadiza que outros decidan por eles. Cando se propoñen circunstancias regresivas de todo orde son moitos os que co seu silencio ou a súa pasividade esquecen que non hai nada máis comprometido que dar marcha atrás, cando a esencia da vida é ir sempre cara adiante. Forzosamente a vida é unha progresión por unha vía de sentido único. Con distintos camiños pero todo eles con único sentido. Por iso é tráxico ver deambular a sociedade sen rumbo fixo entre ditados altisonantes e interesados que converten a historia do home nun transito de cangrexo, que fai que non vivamos, senón apenas existimos. Como autómatas, escravos decorados de modernidade, a gran maioría existe. Comprimida entre mensaxes machucóns e condicionantes. Máis próximos a lavados de cerebro que a forxa de pensamento propio. Volvendo a Lucio Anneo Seneca compre coincidir con el, que a vida, ese transito fugaz sobre a cortiza dun planeta millonario en anos e experto en ver sucederse aos grupos tribais sobrevivindo sobre o seu epidermes e pasando como estrelas fugaces de moi leve recordo, e apenas é  “tres tempos sucesivos”, os que a marcan. “Un presente”, brevísimo e volátil, “un futuro” dubidoso, como non paran de advertirnos interesados augures expertos en dinamitar a resistencia social e só queda como certo “o pasado” que pode ser breviario de fermosas lembranzas ou amargo queixume, cemiterio de ilusións erradas..

Curiosamente a vida é o oficio máis difícil na súa aprendizaxe. Abrangue o seu curso académico todo un periplo vital. Cando se comeza a ter conta cabal dela, o coñecemento adquirido é refutado con certo desdén por uns, pola ancianidade do profesor, mentres no persoal apenas serve de pasaporte para o camiño cara á nada que os crueis calibran en lume eterno ou beatifico seo e os escépticos en cinzas para ser espalladas no mar.

Recomenda Ernesto Sábato que “soamente unha vida dedicada aos demais merece ser vivida”. Seria bo como regra de ouro para a clase política e alicerce seguro para que recuperasen posicións honorables nas enquisas do CIS. Algo que requiriría a grandeza de non renunciar á liberdade como columna vertebral, ao valor moral da coherencia e ao valor substantivo dos dereitos humanos como conquista, en troques dunha seguridade transitoria, un remendo social que ao cabo non é garantía nin de liberdade nin de certeza. Seria suxestiva unha clase política capaz de entender o exercicio desta, en clave ética en primeiro lugar e logo con tal lexitimidade ter a capacidade de convicción didáctica cara á sociedade tratándoa como colectivo intelixente, maduro, e non cal masa burricana, facendo entender por vía de exemplo, que tanto ou mais que atesourar patrimonio e riquezas e as cousas que a partir delas póidanse obter, esta a beleza moral daquelas outras que os cartos non poden mercar. Bens intanxibles pero indispensables para entender, construír e alcanzar un futuro común, solidario e sostible.

Hoxe, cando se configura unha maioría absoluta, case omnímoda, cos resortes das diversas administracións nunha soa facción, a primeira advertencia sensata seria subliñar e facer énfase, e exemplos hai na nosa case nunca cabal historia, que o poder sen limites, é propicio ao frenesí, á bebedeira que remata arruinando a súa propia autoridade. E como os que representan tal poder en maioría notoria, sentiranse próximos ao autor, faise mester exhortarlles a ollar unha sentenza do teólogo e Arcebispo de Cambrai, Fenelon, que advirte que “o poder absoluto como a nogueira, non deixa crecer nada baixo a súa sombra”. A primeira proba sentea nas suas carnes Amaiur

No inicio desta X Lexislatura das Cortes Xerais quizais ao Señor Presidente do Congreso dos Deputados nunha intervención medida e moi razoable faltoulle engadir unha frase de Don Antonio Gala, “despois do poder, nada hai tan excelso como saber ter dominio do seu uso”. Ou, volvendo ao citado Lucio Anneo Seneca, recordar ás súas señorías, especialmente ás das bancadas da maioría, “Todo poder excesivo dura pouco”…

Claro que o estoico Séneca, espectador da decadencia do imperio nun período marcado pola carencia de ética, turbulento e amoral, entoou a súa “adeus” non cos compases de Schubert, senón cunha copa de cicuta na man, servida polos que xa  naquela época exercían de especuladores, feirantes usureiros e tiranos.

DISCURSO DE INVESTIDURA DE BARACK OBAMA

Barack Obama
Enero de 2009.- "Nuestros retos pueden ser nuevos. Los instrumentos con los que los afrontamos pueden ser nuevos. Pero los valores de los que depende nuestro éxito -el esfuerzo y la honradez, el valor y el juego limpio, la tolerancia y la curiosidad, la lealtad y el patriotismo- son algo viejo. Son cosas reales. Han sido el callado motor de nuestro progreso a lo largo de la historia. Por eso, lo que se necesita es volver a estas verdades. Lo que se nos exige ahora es una nueva era de responsabilidad, un reconocimiento de que tenemos obligaciones con nosotros mismos, nuestro país y el mundo; unas obligaciones que no aceptamos a regañadientes sino que asumimos de buen grado, con la firme convicción de que no existe nada tan satisfactorio para el espíritu, que defina tan bien nuestro carácter, como la entrega total a una tarea difícil."

lunes, 19 de diciembre de 2011

HOMENAJE A UNA BRILLANTE DESCONOCIDA: LYNN MARGULIS

Lynn Margulis
Recientemente ha fallecido la bióloga Lynn Margulis, una bióloga desconocida para la gran mayoría, pero una eminencia que ha conseguido mejorar al propio Darwin, gracias a su teoría de la endosimbiosis. Lynn fue una de las principales contribuyentes a la biología evolutiva del último siglo. Sus trabajos con bacterias, a las que llevó desde un lugar marginal en la investigación hasta el centro mismo de la hoja de ruta de la evolución, sacudieron los cimientos de la disciplina. Su probada brillantez llevaba aparejada una fama, también merecida, de excéntrica polemista.

Como investigadora recibió las máximas distinciones que un investigador puede recibir en su campo gracias al tamaño y calidad de su contribución científica. Los galardones incluyen la Medalla Nacional de Ciencia norteamericana, la medalla Darwin-Wallace, membresía en las Academias Nacionales de Ciencia de Estados Unidos y Rusia y menciones honoris causa en numerosas universidades, incluidas las de Vigo, Valencia, Autónoma de Madrid y Autónoma de Barcelona.


Tras su paso por las universidades de Chicago, Wisconsin y Berkeley, sus intereses académicos viraron hacia la genética de poblaciones y el interés por unos microorganismos minusvalorados por los científicos del momento, las bacterias, a las que situó de lleno en el mapa evolutivo.


Gracias a su Teoría de la Endosimbiosis Seriada, que Margulis logró publicar tras muchos intentos en el Journal of Theoretical Biology, obtuvimos la respuesta más plausible hasta la fecha a cómo llega una célula procariota (sin núcleo diferenciado y con la información genética dispersa en la membrana) a convertirse en una célula eucariota  (con su información genética dentro de un núcleo).


Según Margulis, organismos de origen bacteriano como mitocondrias o cloroplastos se unieron, etapa a etapa, dentro de un sistema más complejo que se mantenía mediante la simbiosis entre sus miembros: el beneficio del conjunto redundaba en el individuo y viceversa. La teoría, que contradecía en parte las enseñanzas evolutivas enunciadas por Darwin (basadas en las mutaciones) le granjeó multitud de críticas e indiferencia por parte de la comunidad científica, pero acabó siendo refrendada y validada.


El pulso entre la brillantez y la polémica, entre sus admiradores y sus detractores, entre ella y biólogos como Richard Dawkins ha acompañado a Margulis durante toda su vida académica.


Algunas de sus contribuciones posteriores desarrollan la idea inicial de la bióloga, que la incorporación estable de bacterias es la que guía los procesos evolutivos. Más que crear teorías de la nada, Margulis utilizó su talento y los recursos disponibles para re-elaborar viejas teorías inortodoxas que habían quedado a la sombra del darwinismo, como la Teoría de la Simbiogénesis (recuperada del genetista ruso decimonónico Konstantín Merezhkovski) o el llamado “nuevo principio” de Boris Mikhaylovich Kozo-Polyansky, que Margulis reivindicó en uno de sus últimos trabajos, publicado en diciembre de 2010 en el Paleontological Journal.

viernes, 16 de diciembre de 2011

El PACTO SOCIAL, ¿POR QUÉ NO ROMPER? – ISIDORO GRACIA PLAZA

Al socaire de la crisis muchos de los que están en el origen de la misma, grandes banqueros y empresarios, que practicaron e impulsaron la especulación, y los gurús económicos y políticos que dieron la cobertura ideológica que está en la base de los actuales problemas, se han puesto a predicar sobre lo imprescindible de la moderación salarial, cuando no del recorte de las rentas provenientes del salario, como las derivadas de las cotizaciones sociales. Demandan también un recorte de las garantías de los hoy empleados y de los futuros contratos, recortes en el estado de bienestar, tales como los de las prestaciones de los parados, con el cínico argumento que estas desincentivan la recolocación en las condiciones ínfimas que ofertan algunos empleadores.

Llegados a este punto parece adecuado que, todos aquellos que vivimos de nuestro trabajo y esfuerzo personal, nos planteemos si vale la pena que continuemos el diálogo de sordos, tendente a mantener un pacto que la otra parte está dispuesta, no a ignorar, sino a atacar en cualquier ocasión que les parece favorable para ello. La respuesta es clara: si del Acuerdo se cae una buena parte del contenido Social, el dialogo tiene poco sentido y el Pacto ninguno.


Si los parados pierden prestaciones, los activos garantías y derechos y el conjunto de los ciudadanos salario social (educación, sanidad, pensiones y asistencia social), el negocio global debe devenir en ruinoso para todos y no solo para una de las partes. Lo máximo que puede ocurrir, si tenemos que recurrir a “las malas”, para resolver los conflictos de intereses, es que el sistema de globalización actual se tambalee y, si lo hace suficientemente fuerte, una buena parte de los dirigentes económicos sean sustituidos. Evidentemente habrá daño y víctimas en las clases media y baja, pero lo que no puede pretender nadie sensato y racional es que el daño se produzca solo en estas clases, y que además se acepte con resignación, para que los culpables de la situación se mantengan al margen de ello, manteniendo fortuna, privilegios y poder.

lunes, 12 de diciembre de 2011

UNHA ESPAÑA, REINO DE ZARZUELA E GOBERNO EN FUNCIÓNS - ANTONIO CAMPOS ROMAY



(Leer versión en castellano)
Zapatero, o entusiasmo do converso e Rajoy o espírito do confeso, aplícanse a fustrigar o país por encargo dos especuladores e ladróns de colo branco e alma negra que se alongan dende Wall Street até a City londiniense, que atopou o mellor abandeirado dos seus espurios intereses en “Cameron da Illa”.

Na cruzada de adelgazamento da calidade de vida xeral, a Casa Real borbónica chegada do exilio portugués tras un desventurado 14 abril con periplo por Marsella, Roma e outras latitudes até arribar co máis presentable dos seus fillos en orde sucesoria ao benigno clima de Estoril con non poucas dificultades económicas, fai provisión de esforzo e laboriosidade.

A mediados do século pasado, un neno aterecido de frío e cunha maleta máis baleira que os petos dun tripulante dunha patera, chegou a inhóspita veciñanza do Pardo. Alí foi criado aos peitos dunha man portadora de “valores eternos” e “a espada máis limpa de Europa”. Co seu paternal manto, e esforzo loable gabea até un lugar acorde coa súa nobre orixe, unha estirpe poboada de prestixiosos antecesores, Fernando VII, Isabel II, Alfonso XII e XII e outros devanceiros.

No seo de tan ilustre familia, o Duque consorte de Palma con tan impagables exemplos adquiriu a vontade férrea de gañarse o pan coa suor da fronte. Tanto así, que o esforzado xenro do Xefe da “familia” púxose desde o principio a contribuír ao patrimonio familiar con toda laboriosidade. Afanouse en engadir a súa contribución aos mesquiños nove millóns de euros (apenas 1.500.000.000 de pesetas) das arcas públicas cos que tiñan que sobrevivir todos. Aínda que houbese modestas axudas na súa supervivencia con discretos obsequios. Coches de luxo, iates ou motos de alta gama e cilindrada, “traballos” suculentos en amables empresas publicas ou privadas, etc. Pecata minuta ante a carestía da vida. Tanto como o humilde uso do Patrimonio Nacional ou a casiña de solteiro para o Augusto Príncipe que haberá de herdar pola Graza de Deus ao non menos Augusto pai felizmente reinante. Hoxe adquire máis razón a casiña, pois é ben sabido que “o casado casa quere”. Mais algunha miudeza esquecida en partidas de diversos Ministerios que permiten chegar o fin de mes a tan prolífica e consagrada familia sempre velando polos nosos intereses día e noite, como da fe a “Lucecita de la Zarzuela”, segunda parte.

Conforta o espírito en momentos de desacougo como os presentes, mirar como tras o folgado infortunio electoral da formación política do primeiro ministro da Súa Maxestade, a vida segue igual. O desafecto dos  súbditos da S.M ás siglas das señor Iglesias que segundo contan anda algo revolto na súa tumba do mesmo xeito que algúns venerables amigos seus que alá polo século XIX axudáronlle a formar un partido e un sindicato obreiros nunha modesta pensión da rúa Tetuán de Madrid, só serviu para que unha das “miembras” do gabinete en funcións, a cinematográfica Dona Ángeles González Sinde afogue o seu padecemento en hoteliños de 1180 euros noite (195.880 pesetas)...Unha miudeza coa que viven ao mes os máis afortunados dos españois que aínda teñen sorte de ter un emprego. O dobre das pensións de moreas de xentes con moitos anos de traballo ás súas costas. Esta acreditada Ministra que tanto fixo, senón pola cultura, se pola SGAE de Tedy Bautista e polos intereses dos seus amigos da farándula (o que ten un amigo ten un tesouro), ocupa o mesmo posto que desempeñaron previamente, con moito menos brillo como é sabido, por D. Javier Solana, Don Jorge Semprun, D. Cesar Antonio Molina ou Dona Carmen Alborch.

Nestes tempos desapracibles facendo gala de sacrificio polo ben público, cal socialista   de outrora, enfilou cara ao xélido Kremlim para asistir a unha actuación do Ballet Nacional no Teatro Bolshói. Presenza ineludible para recompor a maltreita situación da nosa economía e afrontar a crise. Mostrando a súa coherencia e sensibilidade social como “miembra” dun goberno embarcado en recortes de dereitos e patrimonios alleos, rexeitou un miserento hotel de cinco estrelas que puña en risco a dignidade do seu cargo. Só aceptou outro cunha suite de escasos 76 metros cadrados (algo mais da media das vivendas de moitos do catro millóns de desafectos súbditos que un 20 N preferiron irse cos seus votos á praza de Oriente antes que a Ferraz). Estiña as súas angustias e o peso da púrpura que se lle fai farrapos no Hotel Baltschug Kempinski, con vistas á Praza Vermella e a catedral de San Basilio entre baños de mármore e cosméticos de luxo. Que menos para unha ministra socialista aplaudirían a un tempo D. Pablo Iglesias, Don Julián Besteiro e Don Fernando dos Ríos en amable faladoiro...

A distinguida ministra en funcións, non dubido en percorrer co mesmo celo que un inspector da guía Michelin un periplo de máis de 20.000 leguas de viaxe submarina (pois parece que a axenda estaba debaixo da auga), facendo confortables escalas en Nova York e México. É obrigado recoñecer a súa austeridade na cidade neoiorquina onde só gastou por noite no Intercontinental New York Barclay pouco máis de 750 euros (124.000 pesetas) apenas cento e pico de euros máis que o salario mínimo de moitos deses súbditos que votaban a opción do defunto Sr. Iglesias. E coma viaxar en solitario e moi aburrido, o seu sequito no baixou de cinco afortunados acompañantes.

Este é un país dacabalo entre a zarzuela e os recortes. Se queda un chisco de decoro ao Sr. Presidente do Goberno de España, se toda vía queda un alento do seu paso por Rodiezmo, pano vermello ao pescozo, se desexa ter un mínimo de autoridade moral para verlle aos ollos aos parados, ou aos que prometeu que non lles fallaría, aínda que non teña mais efecto que un acto de hixiene pública, cesamento xa como corrección moral, (que só lle quedan días) á súa Ministra de Cultura. En funcións, pero moi activa nos bocados ao erario publico. E de paso no mesmo decreto inclúa á súa Vicepresidenta de Economía, en funcións, que lonxe  de estar no ollo do furacán europeo onde se coce o futuro dunha Europa maltreita, estaba en México lindo e querido en importantes negociacións... Especialmente para ver,  que hai do meu?

O ex-presidente uruguaio Tabaré Vázquez dixo nunha ocasión, “punta de ladróns”, referido a algúns actos dos seus veciños da outra beira do Río da Prata?  Forges, home mais comedido, diría, “Que país“…

viernes, 9 de diciembre de 2011

DISCURSO DE WINSTON CHURCHILL EN ZURICH EN 1946

Winston Churchil

Zurich, 1946, "Deseo hablarles hoy sobre la tragedia de Europa. Este noble continente, que abarca las regiones más privilegiadas y cultivadas de la tierra, que disfruta de un clima templado y uniforme, es la cuna de todas las razas originarias del mundo. Es la cuna de la fe y la ética cristianas. Es el origen de casi todas las culturas, artes, filosofía y ciencias, tanto de los tiempos modernos como de los antiguos. Si Europa se uniera, compartiendo su herencia común, la felicidad, prosperidad y la gloria que disfrutarían sus tres o cuatrocientos millones de habitantes no tendría límites.

¿Y cuál es la situación a la que ha sido reducida Europa? Es cierto que algunos pequeños Estados se han recuperado rápidamente, pero en grandes áreas, una masa trémula de atormentados, hambrientos, desposeídos y aturdidos seres humanos se encuentran ante las ruinas de sus ciudades y de sus casas y escudriñan los oscuros horizontes, temiendo un nuevo peligro, tiranía y terror.

Entre los vencedores hay una gran confusión de voces agitadas; entre los vencidos, el sombrío silencio de la desesperación. Eso es lo que han conseguido los europeos, agrupados en tantos antiguos Estados y naciones, eso es todo lo que ha obtenido el poder germano, destrozándose unos a otros en pedazos, y propagando estragos por todas partes. A no ser porque la gran República del otro lado del océano Atlántico se ha dado cuenta finalmente de que el caos o la esclavitud de Europa, acabarían comprometiendo su propio destino, y nos ha tendido las manos para socorro y guía, los malos tiempos hubieran vuelto con toda su crueldad. Y todavía puede volver.

A pesar de todo, aún hay un remedio que si se adoptara de una manera general y espontánea, podría cambiar todo el panorama como por ensalmo, y en pocos años podría convertir a Europa, o a la mayor parte de ella, en algo tan libre y feliz como es Suiza hoy en día. ¿Cuál es ese eficaz remedio? Es volver a crear la familia europea, o al menos todo lo que se pueda de ella, y dotarla de una estructura bajo la cual pueda vivir en paz, seguridad y libertad. Tenemos que construir una especia de Estados Unidos de Europa, y sólo de esta manera cientos de millones de trabajadores serán capaces de recuperar las sencillas alegrías y esperanzas que hacen que la vida merezca la pena. El proceso es sencillo. Todo lo que se necesita es el propósito de cientos de millones de hombres y mujeres, de hacer el bien en lugar de hacer el mal y obtener como recompensa bendiciones en lugar de maldiciones."

miércoles, 7 de diciembre de 2011

PROLÓGO DE NOAM CHOMSKY AL LIBRO "HAY ALTERNATIVAS"

Noam Chomsky
Agosto de 2011.- "El mundo se está convirtiendo así en un lugar más diverso en algunos aspectos, pero más uniforme en otros. Pero en todos ellos existe un cambio real de poder: hay un desplazamiento del poder del pueblo trabajador de las distintas partes del mundo hacia una enorme concentración de poder y riqueza. 

La literatura económica del mundo empresarial y las consultorías a los inversores súper ricos señalan que el sistema mundial se está dividiendo en dos bloques: la plutocracia, un grupo muy importante, con enormes riquezas, y el resto, en una sociedad global en la cual el crecimiento −que en una gran parte es destructivo y está muy desperdiciado− beneficia a una minoría de personas extraordinariamente ricas, que dirigen el consumo de tales recursos. Y por otra parte existen los "no ricos", la enorme mayoría, referida en ocasiones como el "precariado" global, la fuerza laboral que vive de manera precaria, entre la que se incluye mil millones de personas que casi no alcanzan a sobrevivir.
 
Estos desarrollos no se deben a leyes de la naturaleza o a leyes económicas o a otras fuerzas impersonales, sino al resultado de decisiones específicas dentro de estructuras institucionales que los favorecen.
"

lunes, 5 de diciembre de 2011

HAY CAMINOS DISTINTOS - ANTONIO CAMPOS ROMAY

Lo más substantivo tras el proceso electoral del 20 N, es el aluvión de mensajes que los estamentos financieros están lanzándole al Sr. Rajoy insinuándole sin un exceso de finura, que su actuación política debe ser subordinada a sus intereses.

El adelanto de las elecciones, innecesariamente demorado, tenía como fin cerrar la etapa de un gobierno deteriorado, superado por la crisis y sus propias contradicciones. La alternativa que surge de las urnas bajo la perspectiva de un cambio, no tardará en mostrarse como un espejismo abrazado en gran medida desde la desesperación. Un gobernante de refresco que tiene a favor un respaldo parlamentario amplio, apenas se traducirá en el ahondamiento en las peores vías escogidas por el anterior para los intereses ciudadanos. Medidas que reconfortarán a las oligarquías económicas foráneas y también las locales, al poner en valor medidas draconianas de ajuste, todas ellas sobre el mismo sector social. Edulcoradas con la soflama del ejercicio de responsabilidad ante una situación desahuciada. Aunque tal presunta responsabilidad, ni alivie los problemas reales del país, ni los de la crisis interna subsidiaria de la global.


La psicología refiere e incluso establece domo síndrome, la indefensión o la inducción a la desesperanza que hace que la ciudadanía de por hecho que carece de control frente a la situación en que se encuentra y que ninguna actuación frente a ella será eficaz. Es la alineación del sujeto y de su capacidad de respuesta, lo que es del mayor interés para quien impone la hoja de ruta.

Escapando de tal síndrome y abandonando su inadmisible miopía, la izquierda europea socialdemócrata comienza a resituar su errática posición, en la que el nefasto Sr. Blair y su Tercera Vía fueron un paradigma del absurdo y lamentable ejemplo. Es de temer que en España eso tarde en llegar, lo cual no debiera sorprendernos. Comienzan a alzarse voces  en orden a establecer  con claridad si hay posibilidad de reformar la UE y el sistema capitalista y sostener en pié el agredido Estado del Bienestar frenando la permanente pérdida de derechos civiles y sociales. De examinar si la UE  es reformable. Si realmente es una alianza de pueblos para el bien común de la sociedad o simplemente de oligarquías económicas para explotar a los pueblos. Si el capitalismo es reformable, como incluso llegó a urgir como necesidad Sarkozy, aun partiendo de que su premisa y fundamento, es la búsqueda del máximo beneficio privado para unos pocos y no de la satisfacción de las necesidades sociales. Establecer si al menos, maneja la inteligencia y ductilidad suficiente para hacerse tolerable. O si simplemente, cabalgando a lomos de severas contradicciones, cada vez más visibles, nos dirigimos en un corcel  desbocado hacia un caos histórico.

Se hablo con fruición y de forma extenuante que el sistema que se agazapaba tras el muro de Berlín, fue un brutal  fracaso histórico. Seguramente con razón. Al menos en las formas impropias en que se manifestó. Pero no fue necesario un tiempo excesivo para ver como la contraparte triunfadora de la guerra fría, el capitalismo endurecido en las cátedras del ultraliberalismo, en escuelas como las de Chicago,  es apenas un sistema senil y caduco, esclerotizado en una feroz insolidaridad. Con una envenenada crisis estructural que en su agonía agrede salvajemente los intereses de la mayoría. Y desde luego es ajeno en gran medida  a la cultura social, humanística  y de solidaridad labrada en Europa a lo largo de varios siglos. Cultura donde la educación y la sanidad públicas, gratuitas, universales y  de calidad son derechos históricos fundamentales. Conquistados por la sociedad en duras luchas. Jamás un regalo gratuito. Y justo es recordarlo, derechos pagados a costa de los  salarios y los impuestos de sus perceptores.

Los amagos de cancelación de las tarjetas sanitarias en Galicia a los parados de larga duración y los nada solapados intentos de privatización  del sistema público de salud en Cataluña, el deterioro programado de la enseñanza pública desde determinadas CCAA, son muestra alarmante de la agresión a derechos ciudadanos primordiales en una espantada por salvar la crisis de los especuladores y estafadores a costa de la gran mayoría de la población convertida en única y sumisa feudataria de una debacle a la que es ajena.

HOMENAJE A JOSÉ LUIS SAMPEDRO

José Luís Sanpedro
José Luis Sampedro nace en Barcelona, en 1917. La procedencia geográfica y cultural de su familia supuso una influencia fundamental en su obra. Su padre nace en La Habana, su abuelo en Manila, su madre en Argelia y su abuela en Lugano, Suiza italiana. La familia se trasladó a Tánger cuando el futuro escritor contaba cinco años y medio, y permaneció en tierras africanas hasta la adolescencia. Allí nacieron sus hermanos Carlos y Carmen. Durante la guerra civil española, en 1936, fue movilizado por el ejército republicano pero más tarde se incorporó al bando franquista. Pasó la guerra en Melilla, Cataluña, Guadalajara y Huete (Cuenca). En este periodo se inició en la escritura de poemas.

En 1940 empezó a trabajar como funcionario de aduanas en Melilla, pero pidió el traslado a Madrid. Finalizada la guerra, escribió su primera novela, La estatua de Adolfo Espejo que no fue publicada hasta 1994. En 1946 se casó con Isabel Pellicer, y al año siguiente nació su hija Isabel. En 1951 fue nombrado asesor del Ministro de Comercio. En este periodo escribió sus dos primeras obras de economía: Principios prácticos de localización industrial y Efectos de la unidad económica europea. En 1955 fue nombrado Catedrático de Estructura Económica, puesto que ocupó hasta 1969. Al ser expulsados de la Universidad los profesores Aranguren y Tierno Galván, se unió a ellos, junto con otros profesores, para crear el Centro de Estudios e Investigaciones (CEISA) que sería cerrado por el gobierno tres años después. Compaginó a lo largo de su vida la actividad docente con la de economista en el Banco Exterior.

En 1968 fue designado "Ann Howard Shaw Lecturer" en la universidad norteamericana "Bryn Mawr College". A principios de la década del setenta, decidió aceptar un puesto de profesor visitante en las universidades inglesas de Salford y Liverpool. En 1971 regresó al Ministerio de Hacienda como asesor Económico de la Dirección General de Aduanas e impartió cursos en la Escuela Diplomática, el Instituto de Estudios Fiscales y en la Universidad Autónoma de Barcelona. En 1977 fue elegido senador por designación real en las primeras Cortes democráticas y vicepresidente de la Fundación Banco Exterior.

En 1980 nació Miguel, su único nieto, el cual inspiró su obra más leída, La sonrisa etrusca, su primera novela de éxito clamoroso. En 1981 publicó Octubre, octubre, una extensa novela que le había ocupado veinte años de trabajo, y que él mismo ha calificado como "su testamento vital". Pero fue El amante lesbiano, publicada en el año 2000, la que acaparó la atención de la crítica, y se convirtió en un éxito de ventas.


Sampedro empezó a escribir en la revista "Uno", influenciado por el descubrimiento de algunos de los escritores que despertaron su admiración. Entre ellos figuran Azorín, Miguel de Unamuno y Pío Baroja, pero también novelistas inglesas como Jane Austen, las hermanas Brönte o Virginia Wolf. Los cuentos de Maupassant, Chéjov y Katherine Mansfield fueron otra de las influencias, sin embargo, si tuviera que firmar una obra, estamparía su rúbrica sin dudarlo en El principito, de Antoine de Saint-Exupéry, por ser un cuento infantil y un auténtico oráculo al mismo tiempo. Es considerado uno de los valores más sólidos de su generación. En 1990 José Luis Sanpedro fue elegido miembro de la Real Academia Española.


En los 90 se casó con la escritora, poetisa y traductora Olga Lucas Torre. Brillantemente lúcido, ya casi centenario, ejerce su humanismo crítico acerca de la decadencia moral y social de Occidente, del neoliberalismo y las brutalidades del capitalismo salvaje.  En 2008, recibió la Medalla de la Orden de Carlomagno del Principado de Andorra.  En abril de 2009 fue investido como Doctor Honoris Causa de la Universidad de Sevilla.  El 22 de julio de 2010 recibió el XXIV Premio Internacional Menéndez Pelayo.  El Consejo de Ministros de 12 de noviembre de 2010 le otorgó la Orden de las Artes y las Letras de España "por su sobresaliente trayectoria literaria y por su pensamiento comprometido con los problemas de su tiempo".


José Luis Sampedro fue galardonado el mes de noviembre de 2011, con el Premio Nacional de las Letras Españolas 2011 en reconocimiento a su trayectoria y brillante obra literaria. El galardón, dotado con 40.000 euros y entregado por el Ministerio de Cultura, es uno de los más importantes que se concede en España y distingue la creación de Sampedro como parte integrante del conjunto de la literatura española actual.


Miembro de la Real Academia Española desde 1990, el autor, de 94 años, se ha convertido en una referencia obligada como personaje polifacético en su vida intelectual y literaria, así como por su actividad docente, económica y humanista. El pensamiento económico de Sampedro está basado en los efectos reales que provoca la economía en los fenómenos sociales, lo que es proyectado en una concepción más humana del desarrollo de los pueblos. Este ha sido y es el pilar fundamental en gran parte de sus obras, especialmente en las de marcado carácter económico, que  lleva publicando más de cincuenta años. Ejemplo de ello son “Principios prácticos de localización industrial “(1957), “Las fuerzas de nuestro tiempo (1967)”, “Inflación: una versión completa (1976)”, “El mercado y la globalización (2002)”.


El autor, que aboga por una economía más humana y solidaria, ha recuperado  actualidad tras su prólogo del conocido libro Indignados, del diplomático francés Stéphane Hessel. En un contexto de crisis mundial, las ideas humanizadoras, de respeto y colaboración que propone Sampedro, se han convertido en estandarte para muchas personas en la búsqueda de la solución económica definitiva para los problemas comunes.


Esta concepción basada en la economía de la vida destaca también en su su producción literaria, con obras clave de la narrativa como Octubre, octubre (1981), La sonrisa etrusca (1985), La vieja sirena (1990), o El amante lesbiano (2000), por las que ha recibido el respeto y admiración unánime tanto de público como de crítica.