O benestar depende agora do crecemento - José Luis Gómez

José Luis Gómez

O Tribunal Constitucional de Alemaña deu luz verde á participación do seu país no Mecanismo Europeo de Estabilidade (MEDE). A eurozona parece, ao fin, decidirse por evitar tantas diferenzas nos tipos de interese que pagan os seus estados membros por colocar a súa débeda pública, coa consecuente repercusión na economía privada. Para España trátase dunha corrección imprescindible, xa que entre os gastos da débeda e a cobertura do desemprego consome practicamente o que recada por IVE, o cal impide facer apostas investidoras que contribúan a dinamizar o investimento, o crecemento e o emprego. Se se cumpren os bos propósitos de Angela Merkel e Mario Draghi, que dan feito que non haberá marcha atrás no euro e apoian as reformas do Goberno de Rajoy, España poderá saír adiante. Con axuda europea, obviamente. E con rescate.

De momento, os mercados están reaccionando de xeito favorable, por iso é polo que a prima de risco rebaixouse considerablemente, aínda que con marxe para seguir caendo. Cal é a clave? En principio, todo pasa pola compra de bonos por parte do Banco Central Europeo, a cambio de pedir antes un rescate con condicións estritas. Dito doutro xeito, se España fai mellor os deberes e amplía un pouco os sacrificios -máis, aínda?-, o fondo de rescate asumiría novas emisións de débeda de forma limitada e o BCE compraría débeda no mercado secundario, se fixese falta de xeito ilimitado. A verdade é que ten a súa importancia negociar esas estritas condicións das que fala Mario Draghi, sen necesidade de aplicalas antes das eleccións galegas, onde Mariano Rajoy xógase media vida, baixo presión do á dereitista do seu partido. Toca, pois, pensar nun segundo rescate, que no fondo non será moi distinto do rescate do sistema bancario. Son tempos de impostos máis altos e salarios máis baixos con moito desemprego, polo menos durante uns anos. Xa veremos cantos, pero é evidente que o horizonte da crise de 2008 amplíase, poida que ata completar un ciclo de polo menos dez anos. De momento, o único certo é que a diverxencia en tipos de interese da zona euro beneficia a Alemaña e que unha situación así non é propia dunha unión monetaria.

Que se bota de menos? Entre outras cousas, que haxa incentivos fiscais ás empresas, para que estas poidan abrirse paso máis facilmente no exterior, de modo que ese proceso termine por tirar do emprego. A estas alturas, o Goberno debería haber interiorizado que a España se lle aplicou unha austeridade que non deu os resultados previstos. Nin por Madrid nin por Bruxelas.

O esencial non cambiou, aínda que baixe un pouco a prima de risco. Porque o que necesita España é traballar máis a mellores prezos para poder exportar máis, recuperar a economía e, dese modo, aumentar o emprego. A realidade é ben distinta: coa economía en recesión destrúese emprego, dado que a actual política europea conduce a España a unha depreciación interna, que só se eludirá se cambian os criterios restritivos do BCE e da UE. Entre os problemas de fondo da economía española seguen estando os mesmos de sempre, que non convén perder de vista: España debe preparar o seu aparello produtivo para exportar; debe arranxar as súas contas públicas; debe reducir o seu desmesurado endebedamento privado, e debe programar incentivos fiscais ás empresas. É nese contexto no que se producen as declaracións do ministro Guindos nas que advirte de que se esgota o diñeiro para servizos sociais.