 |
| Antonio Campos Romay |
Un goberno que amparado na crise dinamita impunemente as políticas sociais e adopta como estratexia a violencia sobre os máis débiles, é un goberno que conduce de forma suicida ao país á súa morte moral.
Un goberno que só a través do empobrecemento masivo é capaz de igualar as diferenzas sociais entre amplas capas de poboación, abrindo unha fenda sideral co gueto dourado reservado aos menos, inhabilita a súa executoria. Un goberno cuxa xestión prostitúe o termo liberdade, deixándoo convertido nunha ingrata elección entre traballar en condicións de miseria ou morrer de fame, degradase totalmente. Un goberno que distancia a súa política da solidariedade en aras dos intereses, converte o poder en panca sectaria, sendo incapaz de facer compatible política e moral
O aceno de identidade dun estado democrático, respectuoso co ordenamento xurídico do que extrae a súa fonte de lexitimidade, é o respecto aos dereitos humanos. Un goberno que os relativiza, recorta, deteriora e aldraxa, refire un problema moi severo, no que non sería descartable nun horizonte non moi afastado, o esbozo dun escenario totalitario. O presidente Kennedy afirmaba non sen razón que, “unha condición previa do desenvolvemento económico, é a liberdade política”.
Cando o debate político faise tan cativo que deixa a categoría para incorrer na anécdota, na descualificación compulsiva do oposto, e cando a proposta de máis calado é retroalimentarse nas vergoñas do opoñente, hai que alarmarse decontado pois evidencia o declive do sistema. A política de ideas é aducida pola política de persoas. Termina asimilándose a política, - algo nobre e indispensable para a harmonía do contrato social -, co ecosistema do bosque tropical que sobrevive do seu propio lixo. A política, como elemento social está en risco de abandonar o substantivo cedendo o seu bagaxe e mecanismos aos poderes financeiros que descarnadamente ocupan o seu espazo. O efecto inmediato, é que difícilmente pode haber boas finanzas onde non hai boa política.
A boa política cualifícase por un exquisito respecto á cidadanía e os seus dereitos, e por extensión aos séculos de loita e sacrificio colectivo en que se cimentaron. Boa política é a aplicación ecuánime e redistributiva do orzamento público. Boa política é a protección e impulso con criterios de honestidade e eficacia das industrias útiles, propiciadoras dun crecemento sostible e non as iniciativas de especuladores e mangantes que parasitan os arredores do poder. Boa política é erradicar o clientelismo e non entregar en almoeda o público ás aves de rapiña do erario público.
A aspiración democrática dunha sociedade, nin é unha arroutada nin un descubrimento habido en nosa máis recente historia. Desde as Cortes de Cádiz foron sucesivos os intentos de articúlala na nosa anquilosada realidade social. A II República foi o escenario máis xenuíno, e quizais por iso espertou o odio feroz do inmobilismo que de sempre atenazou eficazmente o país. No presente, parece estar callando con razoable éxito e de xeitoa non interrompido. Unha aspiración na que moitos outros países lévannos séculos de vantaxe, pero que pese a iso, teñen, como tamén nos sucede a nós, materias pendentes, A diferenza é a súa bagaxe democrático e o grado de madureza que adquiriron na súa rodaxe. Rodaxe que nin foi sinxelo, nin gratuíto. Non en balde os precursores da democracia burguesa continental a finais do século XVIII chamaban “a insurrección como o máis sagrado dos dereitos e o máis indispensable dos deberes cando os dereitos da cidadanía estaban en risco?... É a resposta do valor cívico fronte ao temor ancestral que é propio de países longamente oprimidos. Octavio Paz sinala acertadamente que, “as masas humanas máis perigosas, son aquelas en cuxas venas inxectouse o veleno do medo…do medo ao cambio?.
Ao longo das derradeiras décadas do século XX e esta primeira do XXI os fondos cambios sociais e económicos das sociedades industriais, provocaron efectos positivos innegables. Pero estes últimos catro ó cinco anos están deparando dentro do tornado económico que nos azouta un temible retroceso dun catalogo de valores que dabamos como connatural e irreversible: honestidade administrativa, solidariedade interna e comunitaria, primacía do público sobre os intereses privados, etc. Ao mesmo tempo vese hipertrofiado un sentimento de orfandade que se reflicte no queixume reiterado da ausencia de líderes carismáticos. O que esquece algo capital. Que os verdadeiros impulsores do cambio son os pobos. Os líderes non fan senón mostrar o camiño.
Non hai nada como unha crise económica complexa, na que parecese inevitable que todo este permitido, para encirrar o desconcerto social e a debilidade política. A confianza cidadá nas institucións democráticas, e o que destas espérase, igualdade de dereitos, control do executivo, dialogo social, equidade electoral, é manifestamente mellorable. Un goberno que se predica de sensibilidade social, debese sabelo. E si este goberno goza dunha maioría absoluta, a súa responsabilidade acrecéntese en orde á súa propia capacidade de manobra política
Un gobernó decididamente democrático, debese ser escrupuloso no seu comportamento evitando agromar cos seus actos, amparado no drama económico, a desafección cara á política e as institucións. Algo que é tanto é tanto como coquetear do xeito mais frivolo co que foi o embrión dos movementos fascistas dos anos trinta do pasado século. A frase atribuída a Napoleón Bonaparte ten plena vixencia, “aquel que non coñece a historia está condenado a repetila”.
