E como non se poden escatimar os fondos necesarios para reflotar bancos propios e pagar débedas a bancos alleos, as cantidades destinadas a cubrir esas axudas de emerxencia (a xente que non pode pagar a auga, a luz, os alimentos… ) foron recortadas un 40 por cento nos últimos orzamentos (nos dous últimos anos, os recortes nese capítulo suman xa un 65,4 por cento: de 86 millóns a trinta millóns, en números redondos). Desandamos o camiño: desmantelamos o chamado estado do benestar e volvemos aos tempos da caridade. Cáritas case triplicou, entre 2007 e 2011, o número de persoas ás que atende (de 370.251 a 1.015.276), e a Cruz Vermella dedicou toda a recadación do seu último Día da Bandeiriña a aumentar a súa atención a persoas en situación de extrema vulnerabilidade.
Un de cada catro españois vive en risco de pobreza. En 1,7 millóns de fogares non traballa ninguén e en medio millón deles non hai ningún ingreso regular. O 40 por cento dos xubilados dedica parte da súa pensión a axudar a familiares ou amigos. Cada día, máis de trescentas familias son desafiuzadas das súa vivendas por non pagar a hipoteca.
Entre subidas de impostos indirectos e aumentos dos prezos enerxéticos, o índice de prezos ao consumo vai xa polo 3,4 por cento, en tanto que os salarios pactados en convenios subiron un 1,3 por cento, con tendencia á baixa, porque a media dos últimos convenios vai polo 0,7 por cento de subida. E xa se sabe que a reforma laboral da unha boa marxe de manobra aos empresarios para “axustar” as condicións pactadas en convenio ás previsións das empresas (por poñer un exemplo dunha empresa presuntamente “progre”: no xornal El País, aos traballadores que non van ser despedidos, na anunciada redución de persoal, se lles vai baixar o salario un quince por cento).
Curioso sistema no que se recortan os gastos sociais cando máis se necesitan e no que soben os prezos cando menos se consume. No que din que xa non queda diñeiro para soster o estado do benestar, do que presumían ate os liberais. Nin para soster o Estado das autonomías ao que se apuntaran con entusiasmo ate os centralistas. Pode que nin para manter a estrutura central do Estado, que os ácratas de dereitas queren adelgazar para especializalo en axudas á banca e pouco máis.
Paradoxal sistema supostamente baseado na libre competencia e que, teoricamente, ofrece a todos a posibilidade de triunfar e enriquecerse, pero que tende continuamente a prácticas monopolistas (ou oligopolistas, como mal menor) e, naturalmente, aos máximos niveis de desigualdade.
E cada crise actúa a modo do que as nais de hai sesenta anos chamaban “estirón”. Estíranse as diferenzas, de maneira que cada vez hai máis distancia entre os poucos que máis teñen e a maioría dos desposuídos. Esta vez, ademais, vai minguando tamén a franxa media.
