A devaluación interna - José Luis Gómez

José Luis Gómez

A decisión do presidente Rajoy de manter o obxectivo de déficit do 3% en 2013 pero sen pasar pola peaxe do 4,4% en 2012 evita facer este ano un axuste de máis de 40.000 millóns de euros nun só exercicio -algo sen precedentes- pero non resolve o problema de fondo, que non é tanto se Merkel se cabrea ante un obxectivo de déficit do 5,8% -case un punto e medio por encima do compromiso con Bruxelas- coma se os mercados aceptan esa audacia do presidente español, en cuxa opinión seguir controlando o déficit público e cumprindo cos compromisos non é incompatible con defender o sentido común. Só o tempo dirá se Rajoy pode manter a súa intención de facer as cousas ao seu xeito.

A clave segue estando na depreciación interna que precisa facer España, un axuste moito máis duro e máis lento que a través dunha devaluación do tipo de cambio cando se ten unha moeda propia. Como adoita explicar o economista Guillermo da Dehesa, unha depreciación convencional -recordemos os tempos de Solchaga- decídese nunha noite e afecta de inmediato a todos os cidadáns e empresas, mentres que unha depreciación interna require negociar e pactar os aumentos necesarios de produtividade e as reducións de salarios reais cos axentes sociais e cos comités de cada empresa, e ademais obriga a ceder marxes de beneficio para que non sexan só os traballadores os que paguen a depreciación.

O problema de Rajoy está precisamente aí, en que a pesar de todos os sufrimentos que xa padece o país -paro, axuste do Estado de benestar...-, a depreciación interna é aparentemente mínima e aínda require moitas máis medidas. O discurso que se pode estar cambiando é o de implantar en España o estrito modelo alemán. De feito, é o que parece estar facendo Rajoy. Nese sentido será clave non só a axenda alemá para España, que segue aplicándose a través do axuste e da reforma laboral, senón a procura dunha referencia económica e laboral máis realista -por exemplo a media da eurozona-, ante a imposibilidade de asumir o modelo xermano. Se os mercados comprenden a súa postura, Rajoy demostraría que tiña razón a ministra Ana Pastor cando dixo que o seu paisano sería mellor presidente que candidato.