"Non sei se nos damos suficiente conta da transcendencia do momento histórico que vivimos. Unha transformación da sociedade tan fonda tan enchida de convulsións e de dor, tan enchida tamén de esperanzas, non foi atravesada xamais pola humanidade”. “Pensade se a intensidade da transformación actual será tan fonda que cando hoxe non só o proletariado, senón até algunhas mentes clarividentes dos capitáns da industria din: a industria actual é mesquiña. O sistema económico en que vivimos é completamente inharmónico coas necesidades dos tempos actuais; hoxe non é posible que a produción se rexa polo principio da maior ganancia para o detentador dos instrumentos da produción. É preciso que se produzan pola masa e para a masa, e para iso non hai máis que acentuar grandemente esta tendencia a diminuír as horas de traballo no máximo posible e aumentar o xornal que gañan os traballadores. Se segue a sociedade ordenada polos principios do réxime capitalista xa vedes o que está a pasar: os obreiros parados en momentos nos cales as maquinas poden producir intensamente, e os capitalistas exercendo unha sabotaxe sobre a produción como xamais se coñeceu. Ás masas traballadoras acusóuselle de sabotar a produción; pero chegouse a unha sabotaxe que non se pode comparar a ningún, e é o que están a exercer os capitalistas”.
Este parágrafo correspondente a un discurso dun home integro D. Julián Besteiro, ante o Congreso da UXT en 1932. Con moi poucos retoques tería plena aplicación e vigor a día de hoxe. Don Julián, home moderado, con vetas de humor británico, pulcro e con profundo compromiso coa democracia, fiel seguidor do que na practica tentou sempre Pablo Iglesias, manter unidos socialismo e democracia.
Si se convén que o socialismo ten o compromiso histórico de construír unha sociedade solidaria e democrática, tal tarefa leva compasala con arranxo a un modelo dinámico. Adecuado en cada momento á permanente transformación que require a evolución da humanidade. Evolución que acelerouse espectacularmente no transito ao século XXI. O que puxo en evidencia o paso torpe dun socialismo cun grao de anquilosamento que impídelle por veces seguir con axilidade o devir histórico. Un acontecer que sobrevén na desaparición dunhas necesidades substituídas por outras derivadas das radicais mutacións que esixen os cambios sociais. En tal asíncrona quedaron reféns os partidos socialistas e socialdemócratas nas derradeiras décadas. O que debese levar a reflexións de calado. Non en clave de minúscula de nomes, ridículas cotas de familia ou de baróns. Ou de intereses pecuniarios, deixando en magro lugar un debate onde a convulsión dun partido remata pouco máis que nos avatares dunha oficina de recursos humanos. Reclámanse máis os valores de “El Abuelo”, Pablo Iglesias, incluídos os republicanos e menos na invocación recorrente ao campanudo, patético e mesquiño ouvear dos “vividores da prebenda pública”... ¡Agora non toca!
Un partido definido socialista, democrático e “obreiro”, debe ter capacidade de cuestionar con rigor se tales cualificativos corresponden a realidades obxectivas. Se hai contradición ideolóxica entre a definición previa e unha práctica encamiñada ben a xestionar por anuencia ou habilitar na sociedade a supervivencia dos intereses dunhas minorías antisociais e insolidarias. Se é democrático, permitindo consolidar no seu seo mecanismos, que desfigurando a democracia interna, adoptan resolucións políticas e acordos baixo o enorme peso dun aparello centralizado alleo ao debate xeral.
Se un partido que pode encarnar tras de se un sector significativo da esquerda e mesmo liderala, cando xa sexa por razóns exógenas ou endóxenas na súa praxe diaria acomódase en posturas antagónicas aos intereses que di representar. Facultando con iso a penetración de forzas tradicionalmente contrarias nos sectores sociais que lle confían a súa custodia, abrindo a espita a políticas onerosas aos mesmos. Ou seguir pensando candidamente que tales forzas non teñen capacidade estratéxica de penetración nas clases populares, especialmente dispondo de todos os mecanismos do poder.
O modelo de sociedade é o mecanismo diferenciador para combater a confusión entre as concepcións antagónicas. Un contexto no que o home sexa un fin en se mesmo. Onde a liberdade, a solidariedade e a dignidade humana sexan valores predominantes e inseparables da sociedade.
