Alternativas na batalla dos desafiuzamentos - Xosé A. Gaciño

Xosé A. Gaciño

A batalla dos desafiuzamentos podería dinamizar o debate político en España. Forzados polas protestas cidadás, os políticos empezan a intentar artellar medidas de emerxencia para os casos máis sangrantes e modificar unha lei hipotecaria que, segundo o Tribunal de Xustiza da Unión Europea, non garante os dereitos do consumidor e practicamente impide ao xuíz actuar contra as cláusulas abusivas que se permiten.
Por suposto, os políticos actúan tarde. Tanto este goberno como o anterior limitáronse a confiar na boa vontade dos banqueiros (aquel código de boas prácticas, que resultou máis que insuficiente), facendo honor ás acusacións de que parecen estar máis ao servizo dos poderes financeiros que dos cidadáns que os votan. De feito, as tímidas medidas nesta materia viñan condicionadas pola obsesión principal da banca: que calquera cesión nas esixencias de pago, por mínima que sexa, pode abrir a porta a unha catarata xeral de impagos.

Iso explica que sexan rexeitadas de oficio e mesmo cualificadas de radicais unhas propostas tan moderadas como as da iniciativa lexislativa popular, presentada pola Plataforma de Afectados polas Hipotecas: dación en pago, moratoria na execución de desafiuzamentos e parque de vivendas de aluguer social. Son tan moderadas que, nalgúns casos, os propios bancos as practican, como ven de demostrar o informe do Colexio de Rexistradores da Propiedade: no pasado 2012, admitiron máis de once mil dacións en pago, o que representou máis dun terzo das vivendas coas que finalmente se quedaron nese ano, como consecuencia dos desafiuzamentos. O que non queren os bancos é que se lles obrigue por lei. Amantes da desregulación, prefiren que sexa só unha opción que manexan libremente e, a ser posíbel, que non transcenda publicamente. E parece que o conseguen: por estraño que pareza, este informe do Colexio de Rexistradores achega os datos máis precisos e fiábeis sobre esta materia. Nin o Goberno, nin o Poder Xudicial nin moito menos os bancos foron quen de elaborar estatísticas claras.

Fronte ás iniciativas dos afectados, desprezadas desde o primeiro momento, o Goberno ofrece pouco máis que as “boas prácticas” aceptadas polos bancos, nunha mostra práctica de cál é a coacción máis efectiva. Nese proxecto de lei de protección de debedores hipotecarios, que o PP leva adiante na soidade parlamentaria da súa maioría absoluta, contémplase a posibilidade de quitas e de prolongación do prazo para saldar a débeda, ademais de limitar os intereses de demora, unha das cláusulas máis abusivas sinaladas na sentenza europea, á que tampouco se lle fai moito caso.

Pero hai outras alternativas. Mentres a Xunta de Galicia subscribía un acordo co Poder Xudicial para que os xuíces lle informen dos casos de desafiuzados especialmente vulnerábeis para poder atendelos, nunha sorte de complemento humanitario á ríxida defensa do non menos ríxido concepto da propiedade privada, a Junta de Andalucía lanzaba o seu xa famoso decreto que contempla a posibilidade da expropiación do uso, por tres anos, de vivendas embargadas, no caso de desafiuzados en grave risco de exclusión social. O goberno central amaga coa posibilidade de presentar un recurso de inconstitucionalidade, na súa liña recentralizadora de poñer límite ás competencias autonómicas, como xa fixo contra as poxas efectuadas pola consellería andaluza de Saúde entre as industrias farmacéuticas para abaratar o custe dos medicamentos.
En lugar de aproveitar a diversidade autonómica para probar a efectividade dunhas medidas ou outras, os centralistas prefiren uniformar decisións. Neste caso, ademais, está en xogo o principio de que se está a facer o que hai que facer, mesmo sacrificando as promesas electorais e ate as propias conviccións, porque non se pode facer outra cousa para saír da crise.

E non poden tolerar que aparezan outras opcións, a pesar de que a súa non nos saca da crise. Ou será precisamente por iso?

Cadernos da viaxe - Xoán Antón Pérez-Lema L.

Xoán Antón Pérez-Lema L.

A LEXISLACIÓN ANTITERRORISTA.

Confésolles que nunca acreditei na utilidade nin na xustiza da lexislación antiterrorista. Son dos que creo que compre acusar, xulgar e, se é o caso, condenar  terroristas ao abeiro da mesma lei que rexe para os restantes delincuentes. Dez días de detención, no canto de tres, constitúen unha barbaridade xurídica. O mesmo ca o espallamento dos presos lonxe da súa contorna familiar e vital. Ou o mantemento dese Tribunal de excepción que é a Audiencia Nacional, que sucedeu ao Tribunal de Orde Pública franquista e vulnera, todos os días, o dereito constitucional ao xuiz ordinario legalmente presinalado.

O alto o fogo de ETA é unha realidade  obxectiva e a sociedade civil está preocupada por outra caste de problemas. Velaí unha boa oportunidade para derrogar esta lexislación excepcional que, nos últimos anos, foille aplicada  a varios mozos galegos. É evidente que calquera violencia política non pode xustificarse e  ha ser castigada penalmente. Mais o que resulta un grave exceso son as longuísimas penas impostas e a duración da prisión preventiva atendendo á natureza dos feitos,  a presunción automática da existencia dunha banda orgánicamente xerarquizada, o afastamento dos presos de Galicia ou a criminalización das entidades sociais ás que pertencen estas persoas. Porque o feito de que alguén cometa un delicto non autoriza para incriminar  automáticamente ás entidades sociais e políticas ás que o devandito individuo pertenza, como está a acontecer neste País.

En democracia compre perseguirmos o delicto por medios proporcionais e compatíbeis cos dereitos humanos. Mais na persecución de determinados actos de violencia política en Galicia-non máis admisíbeis nin menos delictivos polo feito de non causar danos persoais- hai tempo que se sobardou toda medida e proporcionalidade.

A ARRINCADEIRA: ELVIRA VARELA BAO E ARTURO KRESS.

A Coruña homenaxeu,como republicana do ano, á profesora Elvira Varela Bao, que dedicou á súa vida a formar en valores de liberdade, galeguidade e responsabilidade varias xeracións de alunos, aló no seu San Roque de Afora. Os país de Elvira,  galeguistas e republicanos, sofriron a dura represión que caracterizou o trunfo franquista n’A Coruña.
 
Elvira é nai do grande músico Arturo Kress, autor, entre outras da banda sonora de “El bosque animado”